∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ ΜΕ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΚΑΙ OFF ROAD
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Greek English French Italian Russian
Swedish Polish
 

Διαδρομές στην Τήνο∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ ΜΕ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ
Το οδικό δίκτυο της Τήνου ευνοεί τις διαδροµές µε αυτοκίνητο ή µηχανή, και ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να γυρίσει και να γνωρίσει το νησί σε τρεις ή και περισσότερες µέρες. Οι παρακάτω διαδροµές είναι προτεινόµενες και επιτρέπουν στον περιηγητή να ξεναγηθεί µόνος του και µε τον καλύτερο τρόπο στην τηνιακή ύπαιθρο και τα παραδοσιακά χωριά της.
 

1 ΤΡΙΑΝΤΑΡΟΣ - ∆ΥΟ ΧΩΡΙΑ - ΑΡΝΑ∆ΟΣ - ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ - ΣΤΕΝΗ - ΦΑΛΑΤΑ∆ΟΣ
Διαδρομές στην ΤήνοΑκολουθώντας τον «παλιό» - άλλοτε µοναδικό- γραφικό ασφαλτόδροµο που οδηγεί από τη Χώρα στα χωριά, επιλέγουµε να πάµε προς Μοναστήρι. Στην έξοδο της πόλης συναντούµε την Αγία Παρασκευή - πρώην µοναστήρι και τώρα ενοριακό ναό. Όλη η διαδροµή είναι υπέροχη, καθώς το τοπίο τριγύρω είναι µαγευτικό µε χωράφια χτισµένα µε πέτρινα πεζούλια, γεµάτα µε ελιές και συκιές, περιστεριώνες και κάτασπρα ξωκλήσια, γεφύρια και ρεµατιές, αλλά και θέα από ψηλά στη Χώρα και τη θάλασσα. Στη θέση «∆εράφια-Κόκκινες Εκκλησιές» ακολουθούµε το δρόµο δεξιά της διασταύρωσης προς Μοναστήρι. Τα πρώτα χωριά που συναντούµε είναι ο γραφικός Μπερδεµιάρος και ο παραδοσιακός Τριαντάρος. Εδώ αξίζει να σταµατήσουµε για να περιπλανηθούµε στα στενά σοκάκια µε τις καµάρες, να δροσιστούµε στην κρύα βρύση, να δούµε το παλιό ελαιοτριβείο που εκτίθεται στην είσοδο και να φάµε σε ταβέρνα στη ρεµατιά ή ψηλότερα µε θέα. Στη συνέχεια ανηφορίζουµε στα ∆υο Χωριά, όπου η µοναδική θέαΔιαδρομές στην Τήνο στο απέραντο γαλάζιο σαγηνεύει κάθε περαστικό. Μια εξερεύνηση του χωριού είναι προτεινόµενη, αφού το χωριό αυτό εκτός από γραφικότητα και οµορφιά διαθέτει µεγάλη πλατεία µε γέρικους πλατάνους που τη σκιάζουν. Επόµενη στάση είναι ο γειτονικός Αρνάδος. Πρόκειται για έναν από τους πιο παραδοσιακούς οικισµούς του νησιού, µε πολλές καµάρες και στοές, το κατανυκτικό «Παναϊδάκι» κρυµµένο σε κρύπτη, µουσεία, αλλά και ταβέρνες µε ωραία θέα. Ακολουθώντας το δρόµο φτάνουµε στο Μοναστήρι της Κυρίας των Αγγέλων, στο Κεχροβούνι. Εδώ απαιτείται χρόνος, ώστε να το επισκεφτούµε και να περιπλανηθούµε στα στενά σοκάκια του, φροντισµένα από τις καλόγριες, να προσκυνήσουµε την κάρα της Αγίας Πελαγίας (µοναχής που είδε το όραµα της ευρέσεως της εικόνας του Ευαγγελισµού) και να αγοράσουµε χειροποίητα έργα των µοναχών. Η διαδροµή συνεχίζει στο δρόµο που είναι χαραγµένος στην πλαγιά του βουνού. Αριστερά απλώνεται το καταπράσινο χωριό της Καρυάς που µπορούµε να επισκεφτούµε κατηφορίζοντας παλιό µονοπάτι, ενώ στη συνέχεια υπάρχουν τα µικρά χωριά του Τζάδου και Κέχρου. Στη θέση «Πεντόστρατο», κοµβικό σηµείο, θα στρίψουµε δεξιά προς Στενή, κεφαλοχώρι µε τις καθέδρες Άγ. Νικόλαο στο κάτω χωριό και Άγ. Αντώνιο στο άνω (Καµάρι) και θα επισκεφτούµε το µουσείο Διαδρομές στην Τήνοτου µε τα σπάνια εκθέµατα. Θα συνεχίσουµε λίγο ακόµα προς τα γραφικά και καταπράσινα χωριά της Μυρσίνης και Ποταµιάς µε τους παλιούς περιστεριώνες, νερόµυλους και αλώνια στη λαγκαδιά. Αφού επιστρέψουµε στο Πεντόστρατο, περνώντας από το χωριό της Μέσης, θα κατευθυνθούµε δεξιά προς Φαλατάδο, το δεύτερο µεγάλο χωριό του νησιού, απλωµένο στο βουνό, όπου θα περπατήσουµε στα στενά πλακόστρωτα δροµάκια του και θα επισκεφτούµε την καθέδρα του µε τον ψηλό θόλο, τα µουσεία, αλλά και τις ταβέρνες µε τα παραδοσιακά εδέσµατα. Όποιος επιθυµεί µπορεί να επισκεφτεί και το γειτονικό Ξώµπουργο µε το καθολικό µοναστήρι της Ιεράς Καρδίας του Ιησού και να ανηφορήσει ως την κορυφή του µε τη φανταστική θέα περπατώντας στα ερείπια του Κάστρου. 

2 ΤΡΙΠΟΤΑΜΟΣ - ΚΤΙΚΑ∆ΟΣ - ΞΙΝΑΡΑ - ΛΟΥΤΡΑ - ΒΩΛΑΞ - ΚΩΜΗ - ΚΑΛΛΟΝΗ
Διαδρομές στην ΤήνοΜε αφετηρία τη Χώρα και ανεβαίνοντας τον «καινούργιο» δρόµο κατευθυνόµαστε προς Πύργο. Εκτός από την τηνιακή ύπαιθρο µε τις αναβαθµίδες και τα κοπάδια που βόσκουν µέσα στα χωράφια, εντυπωσιάζει και το φράγµα της Βακέτας που φαντάζει χαµηλά σαν µια µικρή λίµνη πάνω από την πόλη. Ύστερα από διαδροµή 5 χλµ. περίπου συναντούµε τον Τριπόταµο µε τους πολλούς διάσπαρτους περιστεριώνες. Το χωριό είναι γραφικότατο και αξίζει µια επίσκεψη. Εδώ άλλωστε επέλεξε να ζήσει και ο φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης. Η διασταύρωση δεξιά οδηγεί στα όµορφα χωριά της Καρυάς και του Μουντάδου, ενώ παίρνοντας το δρόµο αριστερά προς Πύργο περνούµε από παλαιούς ανεµόµυλους και το τυροκοµείο του νησιού. Μετά από µικρή απόσταση (περ. 1 χλµ.) φτάνουµε στα χωριά Κτικάδο και Χατζηράδο. Μια στάση για καφέ και φαγητό µε θέα τα Κιόνια και τη θάλασσα είναι ό, τι καλύτερο πριν τη συνέχιση της διαδροµής προς τα ενδότερα του νησιού. Αµέσως µετά θα βρεθούµε µπροστά σε διακλάδωση και κατευθυνόµενοι δεξιά θα οδηγηθούµε στην ιστορική Ξινάρα, στους δυτικούς πρόποδες του Ξώµπουργου. Διαδρομές στην ΤήνοΕδώ βρίσκεται η Καθολική Αρχιεπισκοπή µε το αξιόλογο Αρχείο της, καθώς και η έδρα του ∆ήµου Εξωµβούργου. Πολύ κοντά είναι το χωριό Λουτρά µε τις ιστορικές  µονές των Ουρσουλινών και Ιησουϊτών µοναχών. Εδώ η στάση είναι επιβεβληµένη, αφού ο περιηγητής έχει πληθώρα επισκέψεων στα µουσεία του χωριού, αλλά και στον ίδιο καταπράσινο οικισµό. Συνεχίζοντας και στρίβοντας στη διασταύρωση δεξιά, ανηφορίζουµε προς τα χωριά Σκαλάδο µε τη µαγευτική θέα στην κοιλάδα της Κώµης, τον Κουµάρο στους πρόποδες του βουνού Φούρκα και τη Βωλάξ µε το µοναδικό αρχέγονο τοπίο που εντυπωσιάζει µε τους τεράστιους στρογγυλούς βράχους που βρίσκονται διάσπαρτοι παντού. Ακόµα, εδώ συναντά κανείς τους τελευταίους καλαθοποιούς που κατασκευάζουν καλάθια και κοφίνια, πλεγµένα µε µοναδική µαεστρία. Επιστρέφοντας στην κεντρική αρτηρία, στρίβουµε δεξιά προς τον Κρόκο, που βρίσκεται µέσα στη ρεµατιά µε τα σκιερά πλατάνια και τις ταβέρνες που περιµένουν τον επισκέπτη, για να γευτεί παραδοσιακά εδέσµατα. Συνεχίζοντας τον κατηφορικό δρόµο και σε µικρή απόσταση παρεκκλίνουµε δεξιά και ανηφορίζουµε προς το ερειπωµένο χωριό Μοναστήρια, στο τέρµα του οποίου βρίσκεται το µικρό αλλά πανέµορφο Σκλαβοχωριό. Μετά την αναγκαστική αυτή παρέκκλιση γυρίζουµε ξανά στον κεντρικό δρόµο και κατηφορίζουµε προς Κώµη, συναντώντας αριστερά µας το χωριό Περάστρα που είναι χτισµένο µέσα στη ρεµατιά µε πετρόχτιστα γεφύρια. Λίγο πιο κάτω, παίρνοντας το δρόµο δεξιά, επισκεπτόµαστε την Αγάπη µε την ξεχωριστή αρχιτεκτονική και την όµορφη λαγκαδιά µε τα τρεχούµενα νερά, και αν συνεχίσουµε οδηγούµαστε στη Βουρνιώτισσα, µοναστήρι µε µύθους γύρω από την εικόνα του. Επιστρέφοντας στον αρχικό πάλι δρόµο θα φτάσουµε στην Κώµη, κεφαλοχώρι που βρίσκεται µέσα στη µοναδική µεγάλη πεδιάδα της Τήνου µε τα πολλά οπωροφόρα δέντρα και την πλούσια παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Από εδώ µπορεί κανείς να πάει στην πανέµορφη παραλία της Κολυµπήθρας, όπου εκτός από αξέχαστο κολύµπι θα απολαύσει φρέσκα θαλασσινά στην ψαροταβέρνα πάνω στο κύµα. Λίγο πιο πέρα από την Κώµη βρίσκονται τα χωριά Κάτω Κλείσµα και Αετοφωλιά. Πλησιάζοντας προς το τέλος της διαδροµής αφήνουµε δεξιά µας τον Καρκάδο µε το λοξό καµπαναριό της εκκλησίας του και τερµατίζουµε στην Καλλονή, ένα από τα µεγαλύτερα και ωραιότερα χωριά της Τήνου. 

Παναγία η Βουρνιώτισσα
Πρόκειται για ένα µοναστήρι που βρίσκεται 4χλµ έξω από το χωριό Αγάπη, µε θέα το πέλαγος και την Κολυµπήθρα, αφιερωµένο στην Παναγία τη Βουρνιώτισσα, της οποίας η θαυµατουργή εικόνα φυλάσσεται στη Μονή Κεχροβουνίου. Γιορτάζει στις 8 Σεπτεµβρίου, την ηµέρα που, όπως λέγεται, βρέθηκε η εικόνα µε θαυµατουργό τρόπο. Κάποιος που ζούσε εκεί κοντά είδε ένα βράδυ φως στη θάλασσα. Όταν πλησίασε βρήκε ένα πιθάρι και µέσα την εικόνα. Το µετέφερε ως ένα σηµείο και στη συνέχεια έγινε ασήκωτο, πράγµα που ερµήνευσε ότι η Παναγία ήθελε να µείνει εκεί. Σ’ αυτή τη θέση, όπου προϋπήρχε και ξωκλήσι του Αγ. Ιωάννη, χτίστηκε µια µεγάλη εκκλησία, η οποία σήµερα έχει µαρµάρινο δάπεδο, ξύλινο τέµπλο και προσελκύει πλήθος πιστών.

3 ΚΑΜΠΟΣ - ΤΑΡΑΜΠΑ∆ΟΣ - ΚΑΡ∆ΙΑΝΗ - ΙΣΤΕΡΝΙΑ - ΠΥΡΓΟΣ - ΠΑΝΟΡΜΟΣ
Η διαδροµή αυτή είναι ξεχωριστή, γιατί διασχίζει όλη τη νότια πλευρά του νησιού, έχοντας πάντα αριστερά το απέραντο γαλάζιο της θάλασσας και δεξιά το άγονο µέρος της Τήνου λόγω ανέµων, πλην όµως όµορφο και µαγευτικό. Με τις αµέτρητες πεζούλες, τα «φαγωµένα» από τον αέρα βράχια και τα διάσπαρτα κατάλευκα ξωκλήσια που ξεχωρίζουν, η περιπλάνηση είναι ευχάριστη και δικαιώνει τους επισκέπτες. Ξεκινώντας από τη Χώρα, παίρνοντας τον καινούργιο δρόµο που οδηγεί στα «Έξω Μέρη» (Πύργο) και προσπερνώντας τα χωριά του Τριποτάµου και του Κτικάδου ακολουθούµε το δρόµο παράλληλα προς τη θάλασσα. Το πρώτο χωριό που συναντούµε είναι ο Κάµπος, µε την Αγία Αικατερίνη-κατάλοιπο της Ρωσοκρατίας. Εδώ µια στάση επιβάλλεται, ώστε να προµηθευτούµε φρέσκα µυρωδάτα παξιµάδια και ζεστό ψωµί. Έπειτα, η εξερεύνηση των γειτονικών χωριών Σµαρδάκιτου και Διαδρομές στην ΤήνοΤαραµπάδου είναι ευχάριστη, καθώς τα χωριά αυτά διατηρούν το παραδοσιακό τους χρώµα και κερδίζουν τον επισκέπτη. ∆ίπλα στο τελευταίο υπάρχει η συστάδα των µεγαλύτερων και οµορφότερων περιστεριώνων, οι οποίοι ενδείκνυνται για φωτογράφηση και παρατήρηση. Ο δρόµος στη συνέχεια είναι ερηµικός, αφού απουσιάζουν τα χωριά, και το τοπίο αλλάζει σε άγονο, ανεµοδαρµένο, µε κύριο χαρακτηριστικό τις πεζούλες, τα βράχια και διάσπαρτα ξωκλήσια και κοπάδια αιγοπροβάτων. Έπειτα από δέκα λεπτά περίπου οδήγησης θα κάνουµε στάση για να θαυµάσουµε σε µια γωνιά του δρόµου έναν «περίεργο» βράχο. Είναι λαξευµένος από τους ανέµους και το σχήµα του µοιάζει µε τεράστιο µανιτάρι ή οµπρέλα. Το επόµενο χωριό που συναντούµε είναι η Καρδιανή. «Κρέµεται» κυριολεκτικά πάνω στο βράχο και τα νερά που τρέχουν στην περιοχή έχουν µεταµορφώσει το τοπίο σε καταπράσινο και παραδεισένιο, µια µικρή όαση. Αυτό, σε συνδυασµό µε την κρύα πηγή για να ξεδιψάσουµε, αλλά και το ίδιο το χωριό που αποτελεί στολίδι του νησιού επιβάλλουν µια ευχάριστη στάση για περίπατο. Τα Ιστέρνια, ένα από τα µεγαλύτερα και ωραιότερα χωριά του νησιού, θα είναι ο επόµενος σταθµός µας. Θα περπατήσουµε στα µαρµαρόχτιστα σοκάκια, θα θαυµάσουµε την αρχιτεκτονική των σπιτιών, θα επισκεφτούµε το µουσείο του χωριού και θα πιούµε καφέ ή αναψυκτικό σε καφενείο εδώ. Λίγο πιο πέρα, υπάρχουν στη σειρά πολλοί παλιοί ανεµόµυλοι, ενδεικτικό της παλιάς οικονοµικής δραστηριότητας και εµπορίου σιτηρών της περιοχής. Το τοπίο εδώ είναι ιδανικό για φωτογραφίες, αλλά και περιήγηση. Σε µικρή απόσταση και περνώντας από τα χωριά Πλατιά και Βεναρδάδος φτάνουµε στον Πύργο, το µεγαλύτερο χωριό του νησιού, αλλά και σηµαντικότερο, καθώς υπήρξε η γενέτειρα πληθώρας γνωστών καλλιτεχνών. Αλλά και το ίδιο το χωριό είναι αξιόλογο, µε τα γραφικά µαρµαρόστρωτα σοκάκια του, τα παραδοσιακά του σπίτια, τα γλυπτά που έχουν εντοιχιστεί παντού, τις δυο επιβλητικές Διαδρομές στην Τήνοτου εκκλησίες, τα µουσεία, το νεκροταφείο µε τα καλλιτεχνήµατα, αλλά και την όµορφη και φιλόξενη πλατεία µε το γέρικο πλάτανο που σκιάζει τα τραπεζάκια των καφενείων. Έπειτα από εκτεταµένη βόλτα εδώ και στάση για καφέ ή γλυκό (το γαλακτοµπούρεκο προτείνεται) στην πλατεία του Πύργου, προχωρούµε προς το επίνειό του, τον Πάνορµο. Εδώ, θα σταµατήσουµε για κολύµπι σε µια από τις όµορφες παραλίες που περιβάλλουν το λιµανάκι, αλλά και για φαγητό σε µια από τις γραφικές ψαροταβέρνες. Αν θέλουµε, µπορούµε να επισκεφτούµε και τα κοντινά χωριά του Μαρλά και Μαµάδου, που είναι τα πιο αποµακρυσµένα της Τήνου ή και το παλιό µοναστήρι της Κυρα-Ξένης, κοντά στο Μαρλά.

Η ΚΥΡΑ-ΞΕΝΗ
Κοντά στο χωριό Μαρλάς υπάρχει το µοναστήρι της Παναγίας της Κυρα-ΞένηΚυρα-Ξένης, το οποίο οικοδοµήθηκε από το 1732 ως το 1756. Κατά την παράδοση ένα καράβι που ερχόταν από τα ∆αρδανέλλια κινδύνευσε έξω από τον Πάνορµο από κακοκαιρία. Ο καπετάνιος µε το πλήρωµα παρακάλεσαν την Παναγία να τους σώσει, ενώ ο ίδιος έταξε να γίνει µοναχός. Πράγµατι, όταν βούλιαζε το πλοίο και έπεσαν στη θάλασσα, βρήκε µέσα στα κύµατα εικόνα της Παναγίας (άλλη παράδοση θέλει να την είχε µαζί του στο πλοίο) που του ζήτησε να τη φέρει στη στεριά. Όταν σώθηκε, ήρθε στο Μαρλά και κάθισε να ξεκουραστεί. Την ώρα που σηκώθηκε να φύγει, το εικόνισµα ήταν ασήκωτο, πράγµα που ερµήνευσε ότι έπρεπε να χτίσει ναό στο σηµείο αυτό. Τον έχτισε πουλώντας όλη την περιουσία του και τον αφιέρωσε στην Παναγία την Κυρα-Ξένη, επειδή ήρθε από τα ξένα. Ο καπετάνιος έγινε µοναχός Καλλίνικος και έζησε µέχρι βαθιά γεράµατα. Σήµερα η Κυρα-Ξένη γιορτάζει την πρώτη Κυριακή µετά τον ∆εκαπενταύγουστο και συγκεντρώνεται κόσµος από όλη την Τήνο.


∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ OFF ROAD (MΕ ΤΖΙΠ ΚΑΙ ENDURO ΜΗΧΑΝΕΣ)
Το οδικό δίκτυο της Τήνου είναι πάνω από 1000 χλµ., εκ των οποίων τα 600 περίπου είναι χωµατόδροµος. Έτσι, το νησί εκτός των άλλων προνοµίων του αποτελεί ένα µικρό παράδεισο για τους επισκέπτες που θέλουν να το γυρίσουν µε τζιπ ή µηχανές enduro. 
Οι παρακάτω διαδροµές είναι οι πιο δηµοφιλείς, όµως θα πρέπει ο περιηγητής να γνωρίζει ότι οι χωµατόδροµοι καθώς και τα µονοπάτια που µπορεί να ακολουθήσει είναι αµέτρητα. 

Α. ΓΥΡΟΣ ΤΣΙΚΝΙΑ
Με αφετηρία το χωριό Στενή, ο επισκέπτης µπορεί να ακολουθήσει το χωµατόδροµο, που σε κάποια σηµεία του εναλλάσσεται µε άσφαλτο, για να κάνει το γύρο του πιο ψηλού βουνού της Τήνου. Ο δρόµος είναι στρωτός και το τοπίο µαγευτικό, καθώς από τη µια µεριά υπάρχει το επιβλητικό οµιχλιασµένο συνήθως βουνό που ρίχνει τη off road Διαδρομέςσκιά του, ενώ από την άλλη η απέραντη θάλασσα. Από εδώ µάλιστα το γειτονικό νησί της Μυκόνου φαίνεται πολύ καθαρά. Εκτός όµως από το γύρο του Τσικνιά, ο περιηγητής µπορεί να ανέβει και στην κορυφή του (µόνο µε enduro ή πολύ σκληρά τζιπ). Η διαδροµή είναι πολύ απότοµη και απαιτεί προσοχή, αλλά δικαιώνει όποιον την ακολουθήσει, καθώς θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει το άγριο φυσικό ορεινό τοπίο µε τα απόκρηµνα βράχια και την πανοραµική θέα. Στην κορυφή του βουνού βρίσκεται το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, σε υψόµετρο 723µ. Οι παθιασµένοι µηχανόβιοι πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν κάθε µονοπάτι που βρίσκουν, εξερευνώντας έτσι όλο το βουνό και τα µυστικά του. 

Β. ΠΕΤΡΙΑ∆ΟΣ - ΦΑΛΑΤΑ∆ΙΑΝΑ
Με αυτήν τη διαδροµή ο τουρίστας έχει την ευκαιρία να γνωρίσει το «γνωστό-off road διαδρομέςάγνωστο» βορινό τµήµα του νησιού µε το µοναδικό τοπίο, διάσπαρτο από τους ογκώδεις γρανιτόλιθους, που καθιστούν το µέρος ονειρικό. Οι επιλογές είναι πολλές, καθώς ο περιηγητής δεν περιορίζεται µόνο σε µια διαδροµή. Έτσι, µε τζιπ και µε αφετηρία το χωριό Φαλατάδο, µπορεί να κατευθυνθεί προς την Κακιά Σκάλα και το εκκλησάκι της Παναγιάς. Άλλο δροµολόγιο συνδέει τη Βουρνιώτισα µε την παραλία της Κολυµπήθρας και τα Έξω Μέρη. Αυτό µπορεί να επιτευχθεί µε µηχανή, αλλά και ισχυρό τζιπ. Και πάλι, τα παρακλάδια είναι αµέτρητα και ο οδηγός έχει τη δυνατότητα να εναλλάσσει τις πορείες του προς κάθε κατεύθυνση µέσω µονοπατιών ή χωµατόδροµων. 

Γ. ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΜΠΟΣ
Η διαδροµή αυτή είναι ιδιαίτερη, αφού πρόκειται για περιπλάνηση στο µεγαλύτερο οροπέδιο του νησιού. Εδώ το τοπίο είναι νησιωτικό ορεινό άγονο µε άγρια φρύγανα διάσπαρτα, ενώ λείπει κάθε είδους ζωή. Το χαώδες µέρος απαιτεί τη συνοδεία κάποιου ντόπιου. Ο οδηγός τζιπ µπορεί µε αφετηρία το χωριό Αετοφωλιά να κατευθυνθεί προς τον Άγ. Παντελεήµονα, µια καθολική εκκλησία µε ωραία θέα, ή να περιπλανηθεί στο οροπέδιο περιµετρικά. Αντίθετα, ο οδηγός enduro µηχανής έχει τη δυνατότητα να πάει προς κάθε κατεύθυνση σε όλο τον ορεινό όγκο και ακολουθώντας κάθε µονοπάτι. Ο τελικός προορισµός θα µπορούσε να είναι ΒΑ στην εκκλησία της Β΄ Εύρεσης, πάνω από το χωριό Ιστέρνια. 

∆. ΣΤΕΝΟ - ΠΡΑΣΙΝΑ ΜΑΡΜΑΡΑ
off road διαδρομέςΚαι η διαδροµή αυτή, όπως και οι προηγούµενες είναι ενδιαφέρουσα, εφόσον ο περιηγητής θα γνωρίσει το Β∆ άκρο της Τήνου. Με τζιπ η µετάβαση προς το Στενό Τήνου-Άνδρου είναι σχετικά εύκολη, καθώς τελευταία ανοίχτηκε ευρύς χωµατόδροµος (παλαιότερα η διαδροµή ήταν πιο δύσκολη, επειδή ο παλιός δρόµος ήταν κακοτράχαλος). Το τοπίο είναι άγριο και η πλαγιά απότοµη και απειλητική, αφού ο δρόµος βρίσκεται στο χείλος του γκρεµού, µε τη θάλασσα να απλώνεται από κάτω µαγευτική. Με µηχανή η εξερεύνηση του τοπίου είναι ευκολότερη, καθώς υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις. Μάλιστα, εκτός του προορισµού στον όµορφο Φάρο που αναδίδει αναµνήσεις κάποιας παλιάς εποχής, ή τις παραλίες Μαλί-Κουµελάς, ο περιηγητής µπορεί να µεταβεί στον Προφήτη Ηλία, εκκλησάκι στην κορυφή του οµώνυµου βουνού µέσω στενού µονοπατιού. Εδώ, η πανέµορφη θέα στα γύρω χωριά και τη θάλασσα δικαιώνει τη ριψοκίνδυνη ανάβαση. 

Οι διαδροµές όµως δεν τελειώνουν εδώ... Όπως προαναφέρθηκε, η Τήνος προσφέρεται για περιπλάνηση µέσω αναρίθµητων µονοπατιών ή χωµατόδροµων και προσκαλεί τον επισκέπτη να την εξερευνήσει.